Als je schrijf draait uiteindelijk alles om één ding: karakterontwikkeling. Lezers willen personages zien groeien, fout maken en misschien zelfs van overtuiging veranderen. Maar waar haal je geloofwaardige ontwikkeling vandaan? Iets waar je misschien niet direct aan denkt: maatschappelijk initiatieven. Buurt- en sportprogramma’s, leesclubs en vrijwilligers werk zijn precies de plekken waar mensen met elkaar botsen, samenwerken, fouten maken en zich ontwikkelen. Dat maakt maatschappelijke initiatieven ook relevant om jou als schrijver te helpen bij karakterontwikkeling.
Wat zijn maatschappelijke initiatieven?
Maatschappelijke initiatieven zijn activiteiten die door burgers, organisaties of lokale netwerken worden opgezet om iets beter te maken. Hierbij kun je denken aan doelen zoals de buurt groener maken, zorgen voor meer veiligheid in een wijk, sport toegankelijker maken of eenzaamheid verminderen. Die doelen worden bereikt door middel van vrijwilligersorganisaties, buurtmoestuinen, sportprojecten voor kwetsbare jongere, schrijfgroepen of leesclubs.
Onderzoek laat zien dat zulke initiatieven mensen actiever betrekken bij hun leefomgeving en bijdragen aan het gevoel van verantwoordelijkheid en betrokkenheid. Dat zijn aspecten die een sterk karakter kunnen ontwikkelen. Voor jou als schrijver is dit interessant, omdat het je direct ideeën geeft voor karakterontwikkeling.
Maatschappelijke initiatieven voor karakterontwikkeling
Als je denkt aan karakterontwikkeling, denk je misschien al snel aan grote levensgebeurtenissen, zoals verlies, liefde of ziekte. Maatschappelijke initiatieven laten zien dat groei vaak ontstaat in kleinere, herhaalde momenten. Denk aan elke woensdag avond op de club, elke zaterdag bij de vrijwilligers organisatie of elke maand in een lees- of schrijfgroep. Voor schrijvers en boekliefhebbers zijn vooral deze punten interessant:
Ten eerste bieden maatschappelijke initiatieven een geloofwaardige context voor een verandering. Een personage dat zich vrijwillig aanmeldt bij een buurtproject, sportvereniging of schrijfclub, komt automatisch in een omgeving waar normen, waarden en verwachtingen met elkaar kunnen botsen. Daardoor kan een persoon zich ontwikkelen. Super interessant voor karakterontwikkeling.
Als tweede dwingen dit soort initiatieven een personage om een positie te kiezen. Neem een buurtinitiatief rond een lokale bibliotheek: steun je het, doe je het alleen voor je CV of ontdek je gaandeweg dat het je echt aanspreekt? Die innerlijk verschuiving is perfect voor karakterontwikkeling.
Als laatste kun je maatschappelijke initiatieven gebruiken als een spiegel voor je personage. Hoe iemand zich gedraagt in een vrijwilligers organisatie of sportteam, zegt veel over de persoonlijkheid: ze nemen verantwoordelijkheid, trekken zich terug of misbruiken ze macht? De lezer leert je personage kennen aan de hand van een aantal scènes.
Concreet voorbeeld uit de sportwereld
Neem de organisatie Iedereen Kan Sporten Zuid-Limburg. Deze organisatie maakt sport en bewegen toegankelijk voor mensen met een beperking en helpt hen een passend sportaanbod te vinden in verschillende Zuid-Limburgse gemeenten. Het gaat daarbij niet alleen om het doen van een sport, maar ook om gelijkwaardigheid, zelfstandigheid en het ontdekken van talent in een omgeving waar veel drempels zijn.
Zo’n initiatief is een ideaal startpunt voor karakterontwikkeling:
- Een jonge trainer die voor het eerst werkt met sporters met een beperking en geconfronteerd wordt met zijn eigen vooroordelen (wat een slechte gewoonte kan zijn).
- Een ouder die moet leren loslaten terwijl het kind juist meer vrijheid ervaart door sport.
- Een deelnemer die via sport voor het eerst een rol heeft waarin hij of zij niet gezien wordt als ‘probleem’, maar als een teamgenoot.
Bij het schrijven van een artikel of blog kun je dit soort initiatieven prima noemen als inspiratiebron. Bijvoorbeeld:
Bron: https://iedereenkansporten-zuidlimburg.nl/
In fictie kun je het subtiel verwerken als setting, zonder de naam te gebruiken, en de mechanismen (worsteling, trots, groei, schaamte) centraal te zetten.
Zo schrijf je maatschappelijke initiatieven geloofwaardig in je verhaal
Wil je het zelf gaan toepassen bij het schrijven, dan helpt het niet om bij abstracte ideeën te blijven, maar echt te denken in scènes. Laat een personage beginnen met een duidelijke mening of houding. Plaats die persoon vervolgens in een terugkerende setting zoals een sporthal of bij een leesclub en laat elke keer een verschuiving zien in het karakter.
Voor jou als schrijver kunnen maatschappelijke initiatieven dus helpen bij karakterontwikkeling. Deze doelen wil je natuurlijk wel bewaken. Lees hier hoe je dat doet!
